Energie in eigen handen.

Aandelen zijn juridisch steeds op naam van de eigenaar. Schenken kan in principe enkel via notariële akte. Op geschonken aandelen dient 3% schenkingsrecht betaald te worden. Vandaar dat de bovenstaande procedure noodzakelijk is.

ECoOB beperkt de inschrijving op aandelen meestal tot een maximum aantal per persoon. Als dit maximum b.v. 20 bedraagt vertegenwoordigt dit (€ 250 per aandeel) een maximum bedrag van € 5.000. Dit maximum inschrijvingsbedrag geldt dus zowel voor bestaande als voor nieuwe aandeelhouders. In uitzonderlijke gevallen (versta: instappen in grote investeringsprojecten zoals windturbines) kan het aantal aandelen waarop men kan inschrijven verhoogd worden, maar het maximum aantal aandelen dat een aandeelhouder kan bezitten is steeds beperkt tot 100 aandelen (max. €25.000). Aandeelhouders worden per mail verwittigd wanneer het maximum inschrijvingsbedrag wordt verhoogd.

Nee, er zijn geen kosten aan de aanschaf of terugname van de aandelen door ECoOB verbonden. Een ECoOB aandeel behoudt ook zijn waarde, dus bij terugname krijgt de aandeelhouder 100% van zijn inleg terug.

Het aandeelhoudersbewijs wordt via e-mail gestuurd naar diegene die de aandelen koopt, de persoon waar u een geschenk aan geeft dus. Om privacy redenen kunnen wij u hiervan niet informeren. Wel kan u bv. vragen aan de persoon in kwestie om het bewijs van aandeelhouderschap dat hij/zij ontvangt aan u door te mailen.

Binnen een periode van ongeveer 4 weken na ontvangst van de storting. Die tijd hebben wij nodig om uw aandeelhouderschap administratief te verwerken. Op de datum van ontvangst van uw storting gaat uw aandeelhouderschap in.

De Algemene Vergadering wordt jaarlijks gehouden op de laatste zaterdag van april, waarbij er beslist wordt of er dividend uitgekeerd wordt en wat het percentage van het dividend is. De effectieve uitkering van het dividend wordt uitgevoerd in de periode juni – augustus.

Gezien de complexiteit en de wettelijke implicaties voor alle partijen, raden wij momenteel niet aan om minderjarige kinderen ECoOB aandelen te schenken.

Voor vriendenaandelen is er een aparte code voorzien in de belastingaangifte in vak XI. Je vult het betaalde bedrag in x het aantal dagen dat je de aandelen in je bezit had in het aanslagjaar gedeeld door 365. Voorbeeld: je kocht in 2023 10 aandelen aan 250 euro en je betaalde op 25 juni 2023: In je belastingaangifte van 2025-2026-2027 voor aanslagjaar 2024-2025-2026 vul je volgende bedragen in: 2500 x 365/365 = 2.500. In je belastingaangifte van 2028 voor aanslagjaar 2027 vul je volgende bedragen in: 2500 x 176/365 = 1.205.

Wij wijzen er graag op dat je de ingehouden roerende voorheffing op het dividend kan terugvragen via je aangifte van de personenbelasting. Kocht je aandelen in 2023 of vroeger, dan ontving je een dividend in 2024 en betaalde je roerende voorheffingen in 2024. Die roerende voorheffingen kan je in de belastingaangifte van 2025 terugvorderen. Voor de aanvraag tot teruggave zijn in de aangifte VAK VII codes 1437 en 2437 (voor de partner) voorzien. Hier kan je maximaal 240 Euro invullen, of 2 x 240 Euro voor paren. Het dividendbedrag hoef je niet te vermelden in de aangifte. Ingehouden roerende voorheffing van minderjarige kinderen kan ook worden teruggevraagd tot het maximum van 240 Euro per belastingplichtige.

Een vennoot mag gedurende de eerste zes maanden van het boekjaar uittreden of verzoeken om een gedeeltelijke terugneming van zijn aandelen. Een gehele of gedeeltelijke terugneming of verkoop is evenwel pas mogelijk ten vroegste tijdens het vijfde jaar na de toetreding. Voor de aanvang van de periode geldt de volstorting van de aandelen als referentiedatum, het vijfde jaar vangt aan vier jaar na deze referentiedatum. Een vennoot die wenst uit te treden of zijn of haar aandelen wenst te verkopen, dient hier schriftelijk om te verzoeken. Dit kan bij aangetekend schrijven of tegen ontvangstbewijs. In elk geval wordt deze uittreding of terugneming slechts toegelaten voor zover het eigen vermogen daardoor niet verminderd wordt tot een bedrag beneden het onbeschikbare gedeelte, en het aantal vennoten daardoor niet teruggebracht wordt tot minder dan drie. In voorkomend geval wordt deze beslissingsbevoegdheid toegewezen aan het bestuursorgaan dat haar beslissing motiveert in een aangetekend schrijven.

Deze vind je hier.

De aankoop wordt gedaan middels het invullen van het daartoe bestemde investeringsformulier. Instructies om het bedrag te storten worden nadien naar u doorgestuurd. Na ontvangst van de storting en inschrijving in het aandelenregister wordt de aankoop definitief. Dit wordt bevestigd in een e-mail die de nummers van de aandelen bevat alsook het aandeelhoudersbewijs. Voor het aandelenregister worden de gegevens gebruikt die u verstrekte in het formulier: naam, adres en rekeningnummer. Indien gewenst kunt u per brief of per e-mail deze gegevens wijzigen met als referentie de naam (namen) van de aandeelhouders en de nummers van de aandelen. Elke persoon kan maximum 20 aandelen bezitten en ieder aandeel wordt altijd geregistreerd op naam van een natuurlijke of een rechtspersoon. Daardoor kan een aandeel nooit op 2 namen staan. ECoOB is steeds bereikbaar voor al uw vragen, aangezien ECoOB als burgercoöperatie altijd transparant en democratisch werkt. Onze contactgegevens vindt u op de contactpagina.

ECoOB beperkt de inschrijving op aandelen meestal tot een maximum aantal per persoon. Als dit maximum b.v. 20 bedraagt vertegenwoordigt dit (€ 250 per aandeel) een maximum bedrag van € 5.000. Dit maximum inschrijvingsbedrag geldt dus zowel voor bestaande als voor nieuwe aandeelhouders. In uitzonderlijke gevallen (versta: instappen in grote investeringsprojecten zoals windturbines) kan het aantal aandelen waarop men kan inschrijven verhoogd worden, maar het maximum aantal aandelen dat een aandeelhouder kan bezitten is steeds beperkt tot 100 aandelen (max. €25.000). Aandeelhouders worden per mail verwittigd wanneer het maximum inschrijvingsbedrag wordt verhoogd.

Het aandeelhoudersbewijs wordt u via e-mail gestuurd binnen een periode van ongeveer 4 weken na ontvangst van de storting. Die tijd hebben wij nodig om uw aandeelhouderschap administratief te verwerken. Dat bewijs is geen waardepapier. Bij verlies bent u uw aandeel gelukkig niet echt kwijt. Op de datum van ontvangst van uw storting gaat uw aandeelhouderschap in.

De coöperatie verzamelt financiële middelen bij de lokale gemeenschap. Hiermee plaatst ECoOB PV-installaties die (tot) 20 jaar haar eigendom blijven. ECoOB verkoopt de opgewekte stroom. Met de inkomsten betaalt de coöperatie de installatie en algemene bedrijfskosten. De winst die overblijft verdeelt ECoOB als dividend onder de aandeelhouders.

Het kopen van een aandeel houdt altijd een risico in, hoe beperkt ook. Een aandeel is geen spaarproduct: u investeert in een bedrijf. ECoOB beheert uw investering zo goed als mogelijk en haalbaar is, hetgeen naast risico’s ook opportuniteiten oplevert. Wij raden u aan zeker onze jaarrekeningen te raadplegen (zie hiervoor helemaal onderaan rechts van deze pagina). Wie reeds aandelen bezit, raden wij aan onze jaarlijkse Algemene Vergadering van aandeelhouders bij te wonen.

Het is de Algemene Vergadering die vastlegt of een dividend uitgekeerd wordt en aan welk percentage. De vennootschapswetgeving bepaalt dat het dividend van een erkende coöperatie zoals ECoOB niet hoger mag zijn dan 6%. Voorbeeld: Voor één aandeel waarbij u het hele voorafgaande jaar aandeelhouder was en het dividend op 3% staat: uw dividend is 3% van € 250 en bedraagt dus € 7,50.

Het aantal dagen dat u aandeelhouder was in het kalenderjaar dat voorafgaat aan de betrokken Algemene Vergadering bepalen de waarde van uw dividend. Voorbeeld: Indien u een aandeel kocht op 20 oktober dan bent u 73 dagen aandeelhouder geweest, dat is één vijfde van één jaar. Bij eenzelfde percentage voor het dividend ontvangt u € 1,50 namelijk één vijfde van € 7,50. De algemene berekening is: x % van 250 vermenigvuldigd met het aantal dagen gedeeld door 365.

De Algemene Vergadering wordt jaarlijks gehouden op de laatste zaterdag van april, waarbij er beslist wordt of er dividend uitgekeerd wordt en wat het percentage van het dividend is, met een maximum van 6% doordat ECoOB een erkende coöperatie is. De effectieve uitkering van het dividend wordt uitgevoerd in de periode juni – augustus en wordt (tenzij u het anders vermeldt) op hetzelfde rekeningnummer gestort als dat waarmee u de aankoop uitvoerde.

Voor erkende coöperaties was er tot eind 2017 een vrijstelling van roerende voorheffing op de eerste schijf van € 190 ontvangen dividend. Sinds 1 januari 2018 is deze vrijstelling gewijzigd en geïntegreerd in een ruimere vrijstelling voor alle dividenden aan particulieren van beursgenoteerde en coöperatieve ondernemingen. De nieuwe regel stelt dat de eerste schrijf van € 640 (inkomstenjaar 2018 – aanslagjaar 2019) of € 800 (vanaf inkomstenjaar 2019 – aanslagjaar 2020) van alle ontvangen dividenden fiscaal vrijgesteld is en dit per belastingplichtige. Dit heeft tot gevolg dat vanaf 2018 de coöperatie roerende voorheffing op het volledige dividend dient af te houden. Het is aan de belastingplichtige (aandeelhouder van ECoOB cv) zelf om de teveel afgehouden roerende voorheffing te recupereren via de eigen aangifte personenbelasting via de daartoe voorziene codes.

ECoOB komt vanaf 03/11/2019 niet meer in aanmerking voor de Tax Shelter regeling. De Tax Shelter is dus niet langer van toepassing op investeringen in ECoOB

Aangezien het aandeelhoudersbewijs geen waardepapier is, bent u uw aandeel niet kwijt bij verlies of diefstal van dat bewijs. Het bewijs bestaat uit de officiële registratie in het aandelenregister.

Er zijn bijkomende juridische gevolgen. Het moeten in principe de ouders zijn die een aandeel kopen: enkel de ouders zijn immers de wettelijke vertegenwoordigers (dit betekent ook dat ze op een algemene vergadering een stem hebben voor hun kind).. Minderjarigen kunnen aandelen verwerven in hun naam, mits opgave van hun Rijksregisternummer en opgave van het Bankrekeningnummer (op hun naam) waarop later het dividend kan worden gestort. Opgelet er zijn wettelijk een aantal voorwaarden ter bescherming van het kind o.a.: aankoop van aandelen voor minderjarigen betreft steeds een schenking met geld van de schenker zelf m.a.w. de aankoop mag niet gebeuren met het spaargeld van een minderjarige. Bij eventuele verkoop van aandelen van minderjarigen dient er ook een vrederechterstoestemming te zijn naast de gewone uittredingsvoorwaarden van ECoOB. Aandelen schenken aan minderjarigen zie je dan best ook als een investering op langere termijn. Zodra het kind meerderjarig wordt, vervalt natuurlijk deze beperking. In geval van een schenking gelieve in het intekenformulier de bankrekening op naam van de uiteindelijke eigenaar (vb. het minderjarige kind) in te vullen. De bankrekening waaruit achteraf de uiteindelijk overschrijving gebeurt, kiest uzelf.

Bij het overlijden moeten de erfgenamen de aandelen aangeven in de erfbelasting. Daarnaast moeten ze kiezen of ze de aandelen: - volledig overnemen; - gedeeltelijke overnemen; - niet overnemen (en kiezen voor uitbetaling). Bij (gedeeltelijke) overname genieten de erfgenamen natuurlijk van alle voordelen van de aandelen. Bezorg ECoOB het attest van erfopvolging. Dit kan in sommige gevallen aangevraagd worden bij FOD financiën: https://financien.belgium.be/nl/particulieren/contact/ik-zou-graag-een-attest-van-erfopvolging-krijgen of via een notaris. Zodra we het attest hebben ontvangen, doet ECoOB het nodige.

Jazeker, ook bedrijven in de vorm van een vennootschap of andere rechtspersonen zoals een vereniging (bv. vzw) kunnen aandelen van ECoOB kopen. Hierbij dienen we wel op te merken dat rechtspersonen niet in aanmerking komen voor het fiscale voordeel van de tax shelter voor startende ondernemingen: deze is enkel geldig voor natuurlijke personen. Uitkering van dividend is wel van toepassing voor aandelen gekocht door bedrijven. Bovendien zullen vennootschappen de ingehouden roerende voorheffing kunnen verrekenen met de verschuldigde vennootschapsbelasting. Verenigingen die onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting kunnen de roerende voorheffing niet recupereren. Verenigingen die onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting kunnen de roerende voorheffing niet recupereren.

Momenteel richten wij ons enkel op grotere daken van bedrijven, non-profit organisaties (woonzorgcentra, scholen, onderwijsinstellingen,...) en overheden.

Half januari vernietigde het Grondwettelijk Hof de overgangsregeling van de Vlaamse regering voor prosumenten met een digitale teller. Deze regeling hield in dat wie zonnepanelen plaatste voor 2021, gedurende 15 jaar zou kunnen genieten van het systeem van de terugdraaiende teller, waarbij het stroomnet als het ware als een grote batterij wordt gebruikt, ook al wordt er in tussentijd een digitale meter geplaatst. Dit laat zonnepaneeleigenaars toe om de stroom die ze in de zomer opwekken, te verbruiken in de winter. Dit kan niet meer zodra er een digitale teller geïnstalleerd wordt, maar wie zonnepanelen installeerde na 2005 en voor 2021 kan tot begin 2025 zonder gevolg aan Fluvius laten weten nog geen digitale meter te willen. Van zodra een digitale meter wordt geplaatst wordt het heel belangrijk om productie en verbruik zo goed als mogelijk op elkaar af te stemmen om een zo hoog mogelijk eigenverbruik te bereiken. Dit brengt wel wat onzekerheid met zich mee en ook voor ECoOB kwam het nieuws eerder onverwacht. Toch is de impact op onze projecten zeer klein. Slechts 3 kleinere projecten werken nog met het systeem van de terugdraaiende teller: De Ark, Avansa (het voormalige Vorming Plus) en een kleinere installatie van De Valkerij. Alle andere projecten werken nu al met een digitale meter en zijn zo gebouwd dat het eigenverbruik in verhouding is met de productiecapaciteit. Bij al die heisa zou je het bijna vergeten, maar de digitale meter heeft ook voordelen. Niet alleen het prosumententarief vervalt. Deze meter maakt het mogelijk om ons verbruik te sturen.Je zal de positieve impact op je verbruik zien wanneer je grote verbruikers zoals droogkasten en wasmachines laat draaien wanneer de zonneproductie het hoogst is. In een slimme combinatie met een thuisbatterij, warmtepompboiler of een elektrische wagen verhogen we het eigenverbruik en zetten we stappen in de juiste richting, maar dé grote stap vooruit is die naar samenwerking in energiegemeenschappen. De prosument zal zijn energie kunnen delen met de andere burgers uit de wijk die geen producent zijn. Op die manier ontstaat voor elke burger een win/win. Lokaal geproduceerde energie lokaal verdelen kan niet zonder digitale meter. Van zodra de regelgeving het toestaat en de kostprijs voor het (beperkt) gebruik van het net niet te hoog oploopt kan er dankzij de digitale meter een korte keten in energie ontstaan waar iedereen beter van wordt. ECoOB volgt deze evolutie van kortbij op en is klaar om op deze nieuwe mogelijkheden in te spelen.

Om projecten op poten te kunnen zetten, moeten we ze eerst vinden. We zijn zelf actief op zoek en werken samen met vrijwilligerskernen in meerdere gemeenten, maar we rekenen ook op onze coöperanten om ons te helpen. Ken je een beslissingsnemer van een organisatie met een groot dak? Je mag altijd contact met ons opnemen via info@ecoob.be

Het werk van zonnepanelen wordt verricht door zonnecellen, dunne donkerblauwe of zwarte schijfjes die door het fotovoltaïsch effect licht omzetten in elektrische stroom. Hoe minder wolken en hoe hoger de zon, hoe meer licht op de zonnecellen en hoe meer stroom ze produceren. De meest gebruikte zonnecellen bestaan voor het overgroot deel uit silicium, een materiaal dat overvloedig aanwezig is op onze planeet. Een typisch hedendaags zonnepaneel dat we gebruiken voor onze zonnestroom­installaties is 1 m op 1,65 m groot, weegt zo’n 18 kg en heeft een maximaal elektrisch vermogen van ongeveer 300 Wp (Watt piek: output bij volle zon). Bij het leggen van zonnepanelen letten we goed op een optimale richting en hellingshoek ten opzichte van het zuiden en zorgen we dat er zo min mogelijk schaduw op valt, bijvoorbeeld van bomen, gebouwdelen of objecten op het dak. Zo kunnen we jaarlijks per geïnstalleerde kWp zo rond 850 - 950 kWh oogsten. Zonnepanelen gaan heel lang mee – zeker 25 jaar – zonder dat ze veel van hun opbrengst inboeten. Na afloop van hun levensduur worden de materialen gerecycleerd.

Een zonnepanelen installatie bestaat natuurlijk uit zonnepanelen, welke op het dak van de woning worden geplaatst door middel van een montagesysteem. Vanaf de zonnepanelen loopt solar bekabeling naar de omvormer, welke vaak op het zolder hangt. Vanaf de omvormer loopt een stroomkabel (YMVK kabel) naar de meterkast. Eventueel kun je de zonnepanelen installatie uitbreiden met een monitoringsysteem.

Zonnepanelen produceren gelijkstroom. Om deze stroom geschikt te maken voor gebruik, wordt ze omgezet in wisselstroom met behulp van een zogenaamde omvormer. Dit is een compact apparaat, uitgerust met vermogenselektronica die – mits goed ontworpen en gedimensioneerd – deze omzetting doet met heel weinig verlies. Ook zorgt de omvormer voor een optimale regeling van de eraan gekoppelde circuits van zonnepanelen om de productie onder wisselende lichtinval zo hoog mogelijk te houden.

Zonnestroominstallaties worden vaak PV systemen genoemd (PV: Photo Voltaïsch). Een PV systeem bestaat uit een aantal zonnepanelen, bekabeling, bevestigingsconstructie, omvormer(s) en een netontkoppelbord. In de omvormer is doorgaans een monitoringsysteem ingebouwd dat via het internet geraadpleegd kan worden en continu inzage verschaft in gedetailleerd informatie over energieopbrengst en werking van het systeem.

Een netontkoppelbord controleert of de omvormers van de zonnepanelen synchroon draaien met het net zodat er geen problemen zijn bij teruglevering en schakelt de installatie uit als er niet synchroon gewerkt wordt. Ook zorgt dit bord voor de connectie met de groenestroomteller en voor de beveiliging van de omvormers.

Door het systeem met de digitale meter duurt de terugverdientijd van zonnepanelen inderdaad langer. Toch verdien je op termijn je investering sowieso volledig terug en maak je nog altijd pure winst. Zonnepanelen zijn dus ook in 2021 nog interessant en rendabel dankzij de volgende voordelen: - De kwaliteit van zonnepanelen blijft stijgen en ze gaan ook steeds langer mee (tot 25 à 30 jaar). - De prijs van zonnepanelen blijft dalen. Een zonnepanelen-installatie was nooit goedkoper dan nu. - Je krijgt OF een eenmalige compensatiepremie van de Vlaamse overheid (bij zonnepanelen geplaatst voor 2021) OF een eenmalige investeringspremie van Fluvius (bij zonnepanelen geplaatst na 1 januari 2021). - Het prosumententarief verdwijnt. Je moet deze vergoeding voor het gebruik van het elektriciteitsnet dus niet langer betalen. - Je krijgt een terugleververgoeding van je elektriciteitsleverancier voor de overtollige groene stroom die je op het net zet. Neem hierover zeker contact op met jouw leverancier. Is je woning ouder dan 10 jaar? Dan betaal je slechts 6% btw in plaats van 21%. En dat zowel voor de zonnepanelen-installatie als voor de plaatsing ervan.

Hoeveel zonnepanelen je nodig hebt, is afhankelijk van de doelstelling die je hebt voor jouw zonnepanelen. Wil je met zonnepanelen in je complete stroombehoefte voorzien of wil je een gedeelte van je stroombehoefte opwekken door middel van zonnepanelen? Daarnaast is ook het oppervlakte van je dak en de ligging van het dak van invloed op de hoeveelheid zonnepanelen die je nodig hebt. Een gemiddeld huishouden verbruikt jaarlijks 3500kWh aan stroom, hiervoor zijn 15 – 17 zonnepanelen nodig.

In eerste instantie concentreren we ons op PV-projecten omdat deze relatief snel te realiseren zijn, met weinig risico én er is nog heel wat potentieel om de zon te oogsten. Maar we kijken zeker ook naar andere technieken om duurzaam energie op te wekken. Daarvoor werken we samen met collega coöperaties die gespecialilseerd zijn in deze materies. Verder hebben we voelhorens bij onderzoeksinstellingen en volgen we de innovaties op de voet.

Zoals bekend is de opbrengst van een zonnepaneel afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht die het opvangt. De opbrengst van een zonnepaneel wordt uitgedrukt in Wp, wat staat voor wattpiek. Wp staat voor de opbrengst in de meest ideale omstandigheden, dus wanneer er veel zonlicht op het paneel schijnt. Hierdoor betekent het niet automatisch dat een paneel van 180Wp ook daadwerkelijk 180Wp oplevert.

Dat zonnepanelen in de herfst en winter niet rendabel zijn, is een fabel. Zonnepanelen werken namelijk niet op zonlicht, maar op licht en functioneren daarmee dus ook bij bewolkt weer. Uiteraard ligt de piek in de opbrengst wel tussen maart en oktober. Tegelijkertijd is er ook in de herfst en winter straling van de zon, waardoor zonnepanelen tevens in deze tijd van het jaar opbrengst op kunnen leveren.

De meeste zonnepanelen hebben een levensduur van tenminste 25 jaar. Ze hebben vaak een vermogensgarantie van 90% na 10 jaar en 80% na 25 jaar. De omvormer heeft een gemiddelde levensduur van 15 jaar.

In principe zijn zonnepanelen onderhoudsvrij. Het weinige vuil dat erop komt, wordt voor het grootste gedeelte door regen weer weggespoeld. Echter kan er altijd wat vuil in de vorm van stof, zand of bladeren achterblijft. Het is aan te raden om de zonnepanelen daarom één keer per jaar schoon te maken of vuil vrij te maken. Het schoonmaken van zonnepanelen kan ervoor zorgen dat je opbrengst tot 15% hoger is.

Dit gebeurt d.m.v. offertes die we bij naar verschillende installatiebedrijven versturen en kan wijzigen per project.

Helaas zijn er geen Belgische producenten van standaard zonnepanelen en zelfs nauwelijks nog Europese. De panelen komen van Azië, hoofdzakelijk China, en zijn tegenwoordig van uitstekende kwaliteit.

De productie van zonnepanelen vergt uiteraard ook grondstoffen en is energie-intensief. Het is echter zo dat de zonnepanelen zelf deze investering in energie ruimschoots goed maken met de energie die ze zullen opwekken. Recente studies tonen aan dat de installaties ongeveer 7 keer meer energie opwekken dan de energiekost om ze te vervaardigen. Het hoofdbestanddeel van PV-panelen is silicium, wat uit zand ontgonnen wordt. Tenslotte is het ook fijn te weten dat de huidige generatie zonnepanelen tot meer dan 90% gereycleerd kunnen worden; Het glas, 80% van het materiaal is zonder meer recyleerbaar, alsook de geleidermaterialen (bedrading). Het silicium kan tot 4x toe gerecycleerd worden.

Een warmtepompboiler haalt zijn energie uit… de lucht, net zoals een klassieke lucht/water-warmtepomp. In dit geval echter wordt de warmte alleen ingezet voor het opwarmen van het sanitaire water. De warmte-energie uit de lucht verwarmt de koelvloeistof die door compressie een nog hogere temperatuur bereikt. De dan gasvormige koelvloeistof geeft de warmte af aan het water. De druk wordt verlaagd en het gas wordt terug vloeibaar. Dan kan het proces opnieuw beginnen. Voor de aansturing van de elektrisch delen, neemt de boiler stroom af, welliswaar 3 keer minder dan bij een klassieke boiler.

De ruimte die je nodig hebt hangt af van het aantal liter opslag: 150 liter (voor 2 pers.), 200 (2 – 4 personen) en 300 liter (voor een gezin van 4 – 6 pers.). De hoogte varieert van 150 cm tot 200 cm, terwijl de diameter varieert tussen 60 cm en 80 cm. Een warmtepompboiler gebruikt warme lucht (uit de woning) en elektriciteit om je sanitair warm water te verwarmen. De warmtepompboiler plaats je daarom best in een ruimte met veel restwarmte zoals de wasruimte, de garage of daar waar nu je centrale verwarmingsketel zich bevindt. Er zijn 3 manieren om een warmtepompboiler aan te sluiten. Ofwel haal je zowel de warmte van buiten en voer je de koude lucht terug af naar buiten. Ofwel haal je de warmte van binnen en voer je de koude lucht af naar buiten. Ofwel haal je de warmte van binnen en houd je de afgekoelde lucht ook binnen. Afhankelijk van het gekozen systeem moeten er meer of minder kanalen voorzien worden.

1. Schrijf je in via het aanmeldingsformulier. 2. Je kiest zelf tijdens de aanmelding wanneer een ECoOB energiecoach contact met je opneemt (via telefoon of via een online Zoom videogesprek). 3. De energiecoach zal samen met jou een aantal aspecten specifiek aan jou situatie en woning bespreken. 4. De energiecoach stelt een oplossing voor, inclusief een kostencalculatie en een berekening van de terugverdientijd. 5. Indien je daarna wenst over te gaan tot installatie, zorgen we dat een technicus langskomt om de laatste details vast te leggen. Je ontvangt daarna een offerte van één van onze installateurs. 6. Laat de ECoOB Zonnebouwers coach weten of je al dan niet ingaat op de offerte. 5. Installatie volgt. 6. Vergeet niet je waarborg en onderhoudschema op te bergen. 7. Vergeet niet je premie en cashback cheque aan te vragen.

Je haalt het maximum uit je warmtepompboiler als je een installatie combineert met zonnepanelen. Overdag zijn veel mensen niet thuis. De opgewekte zonne-energie wordt dan niet ingezet. Met een warmtepompboiler gebruik je die dan als voeding voor je warmtepompboiler. De inhoud van je tank warmt op overdag en bij thuiskomst beschik je over sanitair water op de gewenste temperatuur.

Dat is geen wettelijke verplichting, maar toch te overwegen. Een tweejaarlijks zorgt voor maximale rendement, eventuele defecten worden sneller opgespoord en je warmteboiler gaat ook langer mee.

Een warmtepompboiler heeft een levensduur van gemiddeld 10 tot 15 jaar.

Wat de beste warmtepompboiler is voor jou, hangt voornamelijk af van jouw gezinssamenstelling, warmwaterbehoefte, … Je kiest daarom best voor een toestel met een volume dat is afgestemd op jouw warmwaterverbruik. Onze ECoOB energiecoaches zullen je hierbij adviseren.

De technische levensduur is vijftig jaar, maar ze gaan veel langer mee. De technische levensduur wordt namelijk bepaald door de temperatuur die door een leiding gaat. Hoe lager die temperatuur, hoe langer de levensduur.

Het systeem van een warmtenet is vergelijkbaar met een centrale verwarming, maar dan op niveau van de hele wijk. Een warmtenet levert warmte aan gebouwen en huizen met netwerk van leidingen. In plaats van individuele verwarmingssystemen, zoals cv-ketels, worden gebouwen aangesloten op dit gemeenschappelijke warmtenetwerk. Het warmtenet transporteert warm water van een centrale warmtebron, zoals bijvoorbeeld een afvalverbrandingsinstallatie, een biomassa-installatie of een geothermische bron, naar de aangesloten gebouwen.

Er zijn verschillende voordelen verbonden aan warmtenetten: Efficiëntie: centrale warmteopwekking kan efficiënter zijn dan individuele verwarmingssystemen, omdat schommelingen in warmtevraag beter worden opgevangen (minder aan en uitspringen bijvoorbeeld) en het mogelijk is om restwarmte te benutten. Duurzaamheid: warmtenetten kunnen worden gevoed door duurzame energiebronnen, zoals biomassa, geothermie, of zonne-energie, waardoor de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen wordt verminderd. Verlaging van CO2-uitstoot: door over te stappen op duurzame warmtebronnen kan de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) verminderen, wat gunstig is voor het klimaat. Minder onderhoud: Omdat de warmteopwekking centraal plaatsvindt, kan het onderhoud efficiënter worden uitgevoerd.

Van het totale energiegebruik in Vlaanderen is ongeveer 25% gerelateerd aan gebouwen. Het grootste deel van die energie wordt gebruikt voor ruimteverwarming en warm water: 85% in huishoudens en 65% in niet-residentieel gebruik. Deze cijfers maken duidelijk dat Vlaanderen haar klimaatdoelstellingen op termijn onmogelijk kan halen zonder een transitie naar een duurzaam warmtesysteem.

Er bestaan in heel de wereld meer dan 500.000 km aan warmtenetten. In Vlaanderen zijn er al enkele warmtenetten in Oostende, Gent, Roeselare, Antwerpen, en Eeklo en zijn er verschillende netwerking in verschillende fases van voltooiing, ook in onze regio. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf zo op de hoogte van de ontwikkelingen.

In Vlaanderen worden warmtenetten vaak aangelegd in stedelijke gebieden en industriële zones. Dit is te wijten aan de hogere bevolkingsdichtheid en de aanwezigheid van meer gebouwen die kunnen worden aangesloten op het warmtenet. Wil je nagaan of een warmtenet interessant is in jouw wijk? Raadpleeg dan de warmtezoneringskaart. Het is belangrijk op te merken dat de haalbaarheid van warmtenetten afhangt van verschillende factoren, waaronder de beschikbaarheid van geschikte warmtebronnen, de infrastructuur, de kosten en de lokale regelgeving. Lokale overheden, energiebedrijven en andere belanghebbenden spelen een cruciale rol bij het plannen en implementeren van warmtenetten in specifieke regio's.

Het verbruik wordt gemeten door middel van individuele warmtemeters. Je krijgt een afrekening voor de verbruikte warmte, net zoals dat gebeurt voor je elektriciteits- of gasverbruik. Deze warmtemeters zijn geijkt en voldoen aan de geldende wettelijke bepalingen.

Er zijn verschillende soorten warmtebronnen die kunnen worden gebruikt in een warmtenet. Hier zijn enkele veelvoorkomende types: Restwarmte: dit is warmte die vrijkomt als bijproduct van industriële processen, elektriciteitsopwekking of andere activiteiten. Deze afvalwarmte kan gebruikt worden voor verwarming in plaats van het simpelweg af te voeren. Aquathermie: bij aquathermie wordt warmte wordt gewonnen uit waterbronnen, zoals rivieren, meren, zeewater, afvalwater of grondwater. Ook uit rioleringswater kan nog warmte worden gewonnen, dit heet dan riothermie. Aardwarmte (geothermie): aardwarmte wordt gewonnen uit de warmte die in de aarde zit. Dit kan worden gedaan door water door gesloten buizen in de grond te plaatsen (meestal horizontaal tot 150m diep). Het water pikt warmte op die nadien door een centrale warmtepomp kan worden verhoogd tot de ideale temperatuur. Aardwarmte is een duurzame en constante bron van warmte. Zonne-energie: zonne-energie kan worden gebruikt om water of lucht te verwarmen voor gebruik in een warmtenet. Dit kan rechtstreeks gebeuren met zonnecollectoren of indirect via zonneboilers. Biomassa: biomassa, zoals houtsnippers, pellets of organisch afval, kan worden verbrand om warmte te genereren. Deze bron is hernieuwbaar omdat de biomassa kan worden aangevuld door nieuwe groei. Er komt wel nog fijn stof vrij, waardoor deze bron pas wordt gebruikt als andere opties (nog) niet mogelijk zijn. Warmtekrachtkoppeling (WKK): bij WKK wordt elektriciteit opgewekt samen met warmte als bijproduct. De vrijgekomen warmte kan worden gebruikt in een warmtenet, waardoor de totale energie-efficiëntie wordt verhoogd. Voor een WKK wordt gas gebruikt, waardoor dit niet onze voorkeur krijgt.

Net zoals bij het elektriciteits-, water- of gasnet, kunnen er onderbrekingen zijn bij een warmtenet in de levering. Meestal gaat het dan om aangekondigde onderhoudswerkzaamheden, maar ook een warmtenet is niet 100% vrij van onvoorziene storingen. Om de betrouwbaarheid van warmtenetten te waarborgen, worden vaak redundante systemen ingebouwd en worden noodprocedures vastgesteld om snel te reageren op storingen. Onderhoudsplanning, regelmatige controles en een effectieve communicatie met eindgebruikers zijn belangrijke aspecten om de impact van storingen te minimaliseren.

Voor wie centrale verwarming heeft en de kans krijgt om aan te sluiten op een warmtenet, verandert er weinig. Enkel de warmtebron verandert: er wordt een afgiftestation geplaatst dat in de plaats komt van je stookketel, aardgasketel of boiler. Verder blijft alles bij het oude: je radiatoren en kranen blijven dezelfde en ook je thermostaat kan je gewoon blijven gebruiken.

Nee, je huidige radiatoren en kranen werken prima in combinatie met het warmtenet. Enkel je stookketel, aardgasketel of gasboiler wordt afgekoppeld en de leidingen worden aangesloten op een afgiftestation dat de warmte van het warmtenet in jouw centrale verwarming injecteert.

In de buurt van je huidige stooktoestel wordt een afgiftestation geplaatst. Dat is ongeveer 75 x 45 x 35 cm groot. Dat afgiftestation injecteert het warme water in je huidige cv-installatie en voert ook het koude water weer af. Aan de volledige infrastructuur ná het afgiftestation (buizen, radiatoren, kranen, …) verandert er niets.

Als jouw woning is aangesloten op een warmtenet of stadsverwarming, kun je niet zelf kiezen voor een energieleverancier. De beschikbare ruimte in de ondergrond (onder het wegoppervlak) is vaak beperkt en de investeringen voor een warmtenet zijn erg hoog. Het is daarom niet mogelijk om meerdere warmtenetten in een gebied aan te leggen zodat woningeigenaren en/of huurders kunnen kiezen voor verschillende warmteleveranciers. De partij die wordt aangewezen om het warmtenet te bouwen bepaalt welke warmte er wordt geleverd vanuit welke warmtebron. Het is daarnaast waarschijnlijk dat er per warmtenet maar enkele duurzame warmtebronnen beschikbaar zijn die warmte aan het warmtenet leveren dus een vrije keuze hierin ligt niet voor de hand.

Door stadsverwarming heb je in principe geen gas meer nodig in huis. Maar nog wel stroom. Met zonnepanelen wek je zelf groene stroom op om in huis te gebruiken. Ze zijn dus juist een goede aanvulling op een warmtenet.

Een warmtepomp haalt energie uit de buitenlucht. Deze energie kan gebruikt worden voor het verwarmen of koelen van een gebouw. Een koelkast of airco werkt op een vergelijkbare manier: ze pompen de warme lucht naar buiten zodat de temperatuur daalt. Een warmtepomp gebruikt elektriciteit om de warmte uit de buitenlucht te halen. Dit gebeurt op een energie-efficiëntie manier waardoor een stuk minder wordt verbruikt dan bij elektrisch verwarmen zonder warmtepomp. W Hoe werkt een warmtepomp? Een warmtepomp bestaat meestal uit een binnen- en een buitendeel. Het binnen deel lijkt op een cv-ketel. Bij een hybride warmtepomp is het binnen deel ongeveer net zo groot als de ketel. Bij alle andere opties heb je ook een boilervat nodig voor het tapwater. Samen zijn de boiler en het binnen deel ongeveer even groot als een grote koelkast. Het buiten deel lijkt op een grote airco.

Er zijn een aantal verschillende soorten warmtepompen. Afhankelijk van de situatie en de ruimte voor de warmtepomp, kan een specifiek type voor jouw woning het meest geschikt zijn. Wat is een volledig elektrische warmtepomp (all-electric) en hoe werkt het? Om een huis te voorzien van warm water en verwarming, haalt een volledig elektrische warmtepomp de warmte uit de lucht of de bodem. Een deel van de installatie bevindt zich dus ook buiten het huis om dit te kunnen doen. Anders dan bij een cv-ketel kan de all-eletric warmtepomp niet in één keer voldoende warm water afleveren. Er is daarom een boiler nodig waarin het warme water opgeslagen wordt. Er is binnen ruimte nodig voor het binnendeel van de warmtepomp en de boiler, buiten is er ruimte nodig voor het buitendeel. Bij de keuze voor een all-electric warmtepomp is het belangrijk dat je huis goed geïsoleerd is en het verwarmingssysteem op lage temperatuur kan werken. De meeste eengezinswoningen met energielabel B zijn nu al klaar voor een volledig elektrische warmtepomp. In combinatie met zonnepanelen om de elektriciteit op te wekken voor de warmtepomp kan dit systeem volledig duurzaam werken. Wat is een hybride warmtepomp en hoe werkt het? Een hybride warmtepomp bestaat uit de combinatie van een (lucht)warmtepomp en een cv-ketel. Dit type warmtepomp neemt het grootste deel van het jaar het werk op zich om jouw huis van verwarming en warm water te voorzien. Alleen tijdens koude dagen komt de warmte vanuit de gasketel. Met een hybride warmtepomp zet je dus een goede stap in verduurzaming, maar je bent nog wel aangesloten op gas. De hybride warmtepomp is in Nederland een interessante optie om het aardgasverbruik te verlagen, mede omdat deze makkelijk gecombineerd kan worden met het bestaande cv-systeem. In bijna ieder huis is een hybride warmtepomp toepasbaar én je hoeft hier, in vergelijking met een all-electric warmtepomp, geen lage temperatuurverwarming voor te hebben. Goede isolatie is overigens altijd aan te raden. Wat is een lucht/water warmtepomp en hoe werkt het? Bijna alle hybride warmtepompen zijn lucht/water-warmtepompen. Dit type warmtepomp onttrekt het hele jaar door warmte uit de omgevingslucht, buitenlucht of ventilatielucht. Het water in je cv stroomt naar de radiatoren/vloerverwarming en verwarmt uiteindelijk het huis. Wat is een bodem/water-warmtepomp en hoe werkt het? Via buizen in de grond wordt er warmte uit de bodem naar boven gepompt door de bodem/water-warmtepomp. De warmtebron van dit systeem wordt een gesloten bron of gesloten lus genoemd. Een bodem/water-warmtepomp is wat duurder dan een lucht/water-warmtepomp, vanwege de complexiteit van de aanleg van de bron. Maar deze warmtepomp werkt wel efficiënter. Wat is een lucht/lucht-warmtepomp en hoe werkt het? De lucht/lucht warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht om een gebouw mee te verwarmen via plafond- en wandunits. Dit type warmtepomp kan als minder comfortabel ervaren worden vergeleken met andere warmtepomp types. De constante luchtstroom kan namelijk voor een tocht- of trekervaring zorgen. Lucht-lucht warmtepompen worden in Nederland praktisch niet toegepast in woningen, omdat 99% van de woningen een verwarmingssysteem hebben met water erin (radiatoren of vloerverwarming). Dan is het logischer om een lucht-water warmtepomp te installeren. Een lucht-lucht warmtepomp kan wel een optie zijn voor bijvoorbeeld een vakantiehuisje zonder radiatoren/vloerverwarming en het wordt ook weleens toegepast in utiliteiten. Wat is een water/water-warmtepomp en hoe werkt het? Een water/water warmtepomp is, in vergelijking met de andere warmtepompen, een collectiefsysteem. Dat betekent dat je dit niet voor alléén je eigen woning kunt inzetten. Dit type warmtepomp haalt water uit een collectieve bron en zet dit om in warmte. Dit is een duur systeem en is vooral interessant voor een groep woningen of een bedrijfspand

Tot nog toe investeerde ECoOB in zonnepaneel-installaties op grote daken. We hebben nu een 65-tal installaties verspreid over 11 steden en gemeenten. In 2023 diversifieerden we naar warmte en ondertussen zijn er 2 projecten in de ontwerpfase. In 2024 zetten we onze eerste stappen in windenergie. Tot vandaag was het een strategische keuze om niet te investeren in windprojecten op land. De nabijheid van luchthavens (Zaventem, Melsbroek, Beauvechain) laat weinig ruimte en dus zijn er hoge risico’s verbonden aan de studie- en ontwikkelkosten. Dat weerspiegelt zich ook in het aantal windturbines per provincie dat het laagst ligt in Vlaams-Brabant.

Op zee waait het gemiddeld harder en constanter dan op land. Grotere windturbines en dus meer opbrengst. Eenvoudiger procedure en dus minder financiële risico’s. België is een wereldspeler inzake wind-op-zee, dus veel expertise is beschikbaar. De Noordzee is een gunstige plek voor windturbines vanwege de relatief geringe waterdiepte (waardoor windturbines makkelijker te bouwen zijn) en de nabijheid van havens (minder kosten voor kabels, transport, onderhoud,…). Wind en zon zijn complementaire bronnen. Als de zon niet schijnt is er meer kans op veel wind en omgekeerd.

Een zone in de Noordzee, voorbehouden voor windparken. De exploitatie zal in 3 fases gebeuren van telkens om en bij de 700 MW die telkens apart gegund zullen worden door de overheid. Momenteel is er enkel een gunningsprocedure voor zone 1. De totale zone zal instaan voor zowat 20% van alle stroomverbruik in België.

De consortia worden gevormd met zeer grote marktpartijen: energieleveranciers en industriële spelers (Aspiravi, Colruyt, Eneco, Engie/GDF Suez, Elicio, Orsted, RWE, Total, Parkwind, Vattenfall, Z-Kracht…), baggeraars (DEME, Jan De Nul), financiers (Ackermans & Vanharen, Nethys, Nuhma, EFIN, FINEG, Socofé, SRIW,…). Vandaar dat we ons verenigingen als burgercoöperaties. We moeten met één stem krachtig de Belgische burger vertegenwoordigen. Geen enkele burgercoöperatie is individueel in staat om deze rol als gelijkwaardige partner op te nemen in een dergelijk consortium. Enter Seacoop, de coöperatieve vennootschap die opgericht werd om mee te dingen naar de ontwikkeling van nieuwe windmolenparken en waarvan alle lokale energiecöperaties zoals ECoOB stichtend lid en aandeelhouder van zijn. Voor het kandideren naar de gunning voor de bouw en uitbating van de Princes Elisabethzone 1 (PEZ1) sloten we een samenwerkingsovereenkomst af met Eneco, Oceanwinds en Otary. Ons voorstel dient tegen eind 2025 geëvalueerd te worden door de federale overheid. Uiteraard zullen we niet de enige kandidaten zijn.

Een windturbinepark kan wettelijk niet worden aangelegd in of in de directe omgeving van erkende scheepvaartroutes. Ook zand- en grindontginning is niet mogelijk in de omgeving van windturbineparken. Idem voor visserij. Ook militaire oefeningen zijn verboden in windparken.

ECoOB ging hier ter rade bij Prof. Steven Degraer van het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen. Hij presenteerde zijn visie tijdens onze laatste Algemene Vergadering. In de Noordzee zijn beschermde zeegebieden afgebakend. Deze vormen natuurlijke klimaatbuffers én zijn cruciaal voor herstel van biodiversiteit. De locatiekeuze van de windparken is dus erg belangrijk. Samen met het WFF pleiten we ook voor het instellen van corridors voor vogelmigratie. Die zijn er hier en daar al, maar er is zeker nog werk aan de winkel. Wel wees wetenschappelijk onderzoek uit dat vogelsterfte door windturbines lager ligt op zee dan op land. Windenergie wordt beschouwd als een milieuvriendelijke energievorm. Windparken op zee hebben als voordeel ten opzichte van windparken op het land dat ze een veel hoger rendement halen. Windparken mogen niet gebouwd worden in belangrijke vogelmigratieroutes. Vermits deze trekroutes zich vooral bevinden over een brede band ter hoogte van de kustlijn worden windturbineparken daarom sowieso verder in zee geplaatst. Vissen kunnen tot op grote afstand geluidsignalen opvangen en daardoor verdreven worden uit hun natuurlijke habitat. Veel vissen hebben een zwemblaas, een soort grote klankkast die onderdeel is van hun gehoorsysteem. Door plotseling lawaai kan die blaas beschadigd worden. Herrie onder water verstoort ook de communicatie en echolocatie van zeedieren. Dat is vooral kritisch tijdens de heiklappen om de draagstructuren in de grond te verankeren. De aanwezigheid van stroomkabels leidt tot elektromagnetische storing. Om de impact van het onderwatergeluid en de trillingen onder water te minimaliseren worden speciale funderingen en geluiddempende trillinglagen aangebracht rond de sokkels. Met sonars worden geluidswanden aangebracht die tijden het heien de trillingen tegenhouden. Er bestaan daarvoor sinds kort ook officiële geluids- en trillingsnormen. Op vlak van fauna en flora resulteert de aanwezigheid van funderingen, masten en erosiebescherming in het ontstaan van een artificieel rif, wat leidt tot een nieuw biotoop met een significant verhoogde biomassa en biodiversiteit. Voor aquacultuur bieden windturbineparken nieuwe kansen (oester- en mosselkweek). Onderzoek wees uit dat in bestaande windparken geen significante effecten op de vispopulaties aantoonbaar waren. Wel worden rondom de funderingen van windturbines meer en andere vissoorten aangetroffen dan op andere plekken, in het bijzonder rondom de stortsteen die gebruikt wordt om erosie tegen te gaan. Sommige soorten maken dus hun thuis rond windturbines, o.a. de pladijs die de zone gebruikt om te foerageren. Er zijn dan ook veel prooien te vinden. In het coöperatieve gedachtengoed zit ondernemen met oog voor de omgeving ingebakken. In het geval van windparken in de Noordzee betekent dit dat coöperatieve samenwerkingen meer gemotiveerd zijn dan internationale partijen om de bestaande “gebruikers” van de Noordzee te betrekken en om natuurinclusief te ontwikkelen.

Windenergie op zee is één van de goedkopere en schonere manieren om de CO2-uitstoot te verlagen. Met de komst van het nieuwe Prinses Elisabethpark breidt het aantal windturbines in het Belgisch deel van de Noordzee de komende jaren uit, in de eerste fase met ongeveer 7 gigawatt. Tegen 2050 wil de overheid de productie van windenergie opdrijven van 30 tot 300 gigawatt. Wind is een gemeengoed. Van de voordelen moet dus iedereen kunnen genieten. Wij willen de mensen zeggenschap geven over de productie en het gebruik van energie uit de Noordzee. Dat is belangrijk voor onze energiezekerheid en energieonafhankelijkheid. Door burgers en bedrijven toegang te geven tot de betaalbare energie van de Noordzee plukken zij de vruchten van de energietransitie. Zo wordt voorkomen dat burgers en bedrijven slechts geconfronteerd worden met de nadelen (investeringen in de woning om van het gas of te komen, windturbines en zonnevelden in de omgeving) terwijl de voordelen, een stabiele en betaalbare prijs van energie, alleen bereikbaar zijn voor de grote industrie of worden “weggegeven” aan grote internationale bedrijven. De betrokkenheid bij Wind op Zee kan enthousiasmeren en activeren om op meer vlakken een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Gelet op het regulerend kader zullen dit de enige beschikbare windenergie investeringsmogelijkheden in België zijn, in de volgende 10 - 15 jaar. In de toekomst zullen gezinnen meer elektriciteit verbruiken dan nu (warmtepompen, elektrische auto’s, …). Studies geven aan dat het gemiddelde verbruik zal stijgen van 3,5 MWh naar 11 MWh / jaar (gemiddelde voor, gezinnen). Met enkel zonnepanelen redden we het dus niet.

ECoOB’s investering in windenergie-op-zee is een belangrijke diversificatie én een belangrijke investering: € 5miljoen. Let wel, de initiële investering zal een stuk lager liggen. Dat zit zo: de Princes Elisabethzone zal verdeeld worden in 3 concessies: PEZ1, PEZ2, PEZ3. Vandaar is er enkel een concessie uitgeschreven voor “PEZ1”. Onze initiële investering voor de participatie in Nortwind zal maximaal € 460.000 zijn. In totaal investeren alle coöperaties samen € 20,5 miljoen in Northwind. Ook de investeringen in PEZ doen we samen met 33 andere energiecoöperaties en onze maximale investering hierin zal dus om en bij de € 5 miljoen zijn tussen 2025 en 2030.

ECoOB investeert in 2025, via Seacoop, in Northwind, een bestaand windpark op de Lodewijkbank, 37 km van de kust, bestaande uit 72 windturbines. Het project startte in 2005 en werd operationeel in 2014 met een capaciteit van 216 MW genoeg om 250.000 families van groene stroom te voorzien en 309.000 kg. CO2-emissie te vermijden. Naast Seacoop is dit windpark ook eigendom van Aspiravi Offshore en de Vlaamse Energie Holding. Er is een natuurlijke affiniteit met deze partijen omdat zij enerzijds 100% Belgisch zijn, en anderzijds een samenwerkingsverband zijn van 94 gemeenten die zich bovendien op een coöperatieve wijze hebben verenigd. De investering van ECoOB loopt via Seacoop cv, de coöperatie speciaal opgericht door alle energiecoöperaties samen. Wij zijn dus aandeelhouder van Seacoop, en Seacoop wordt aandeelhouder in het windpark. Dat is een eerste stap. Momenteel wordt ook een “tender” ingevuld als antwoord op de aanbesteding van de Federale Overheid voor de gunning van een concessie voor het bouwen van een nieuw windpark op zee in de Princes Elisabethzone. Seacoop zal samen met andere marktpartijen in de vorm van een consortium solliciteren voor deze concessie. Belangrijk is dat deze aanbesteding burgerparticipatie ingebakken heeft in de criteria. Een indiener zal beoordeeld worden om de mate van burgerparticipatie en hoe hij dit organiseert. Daar staan punten op die meegenomen worden in de weging van de indiening en dus het verschil kunnen maken. Dat maakt van Seacoop “een sexy partner” voor alle marktpartijen.

Het financieren, bouwen, uitbaten, en onderhouden van een windmolenpark is een complexe aangelegenheid. Vandaar dat de nodige expertise steeds wordt samengebracht in een consortium dat eigenaar wordt van een windmolenpark op zee. België speelt in de Champions League inzake kennis en ervaring. ECoOB maakt deel uit van Seacoop cv. Dit is een coöperatieve vennootschap opgericht door alle energiecoöperaties in België om op die manier een krachtige en gelijkluidende stem te kunnen opeisen voor burgerenergie op zee. Seacoop vormt samen met een aantal marktpartijen een consortium waar volgende partijen deel van uit maken: Otary (bestaande uit DEME, Aspiravi een samenwerkingsverband tussen gemeenten, en een aantal Waalse intercommunales), OceanWind (EDP en Engie) en Eneco (Nederlandse elektriciteitsleverancier). We willen met commerciële marktpartijen samenwerken om kennis en kapitaal te verzamelen, maar enkel op voorwaarde dat ze minstens 10% van de investering en productie overlaten aan de directe burgerparticipatie.

Naast Seacoop is Aspiravi Offshore (onderdeel van Aspiravi waarin gemeenten de voornaamste aandeelhouders zijn via lokale holdings zoals Numa, Creadiv, VEH, …) en Sumitomo (die het aandeel van de Colruyt groep overnam) mede-eigenaars van Northwind.

De totale investering nodig voor het windpark in de Princes Elisabeth Zone – slik niet – is om en bij de € 6 miljard voor een vermogen van +/- 2.1 GW (3 x 700 MW).Het consortium brengt hiervoor om en bij de € 1,2 miljard in, waarvan Seacoop max 20% of € 250 miljoen inbrengt. De niet ingelegde maar nodige financiering wordt ontleend via banken. Let wel: dat is de investering voor de 3 zones. Momenteel is er enkel sprake van Zone 1. Indien ons consortium de bieding wint voor PEZ1 zal ECoOB in de loop van 2026 tot 2031 tot maximaal 1,5 miljoen euro extra ophalen en investeren in PEZ1. We engageren ons daarvoor midden 2025 op het moment dat de tender wordt ingediend. Het vastleggen van de engagementen voor PEZ 2&3 ligt nog verder in de toekomst.

Burgerparticipatie heeft een weging van 10% in de selectie- en gunningscriteria voor het nieuwe windmolenpark. Dus hoe hoger het percentage burgerparticipatie hoe meer punten. De punten voor burgerparticipatie worden onderverdeeld in de mate van rechtstreeks eigenaarschap, de effectieve bijdrage tot de ontwikkeling van energiegemeenschappen, democratische besluitvorming en actieve communicatie/mobilisatie van burgers. Energiecoöperaties hebben hier de beste troeven voor, in tegenstelling tot de coöperatieve vennootschappen van commerciële spelers die enkel werken via achtergestelde leningen, en dus geen eigenaarschap en dito stemrecht kunnen garanderen aan burgers.

Voor onze participatie in Seacoop cv verwijzen we graag de Onze Energie campagne. Verder is het ‘business as usual’ en zal ECoOB per project of een bundeling van projecten een kapitaalsoproep doen, en al dan niet realisatie laten afhangen van beschikbaar kapitaal en rendementseisen.

De ene energiecoöperatie zal meer ophalen dan de andere. Als de totale benodigde som niet wordt bereikt dan wordt het gat opgevuld door coops die meer ophalen dan verwacht.

De gunning is momenteel enkel voor de eerste zone (van de drie). Bij niet gunning zullen de aandeelhouders van Seacoop cv, de 34 energiecoöperaties, met evenwaardige stem beslissen hoe hier mee om te gaan. Investering in andere en/of toekomstige gunningen behoort tot de mogelijkheden. Een klein gedeelte van het door ECoOB in Seacoop gestorte kapitaal zijn opstartkosten. Dat is in de grootteorde van € 25.000 en kan dus beschouwd worden als risicokapitaal.

We stappen in een bestaand windmolenpark om reeds vroeg de vruchten te plukken van de eerste investeringen. Nieuwe windmolenparken hebben een lange aanlooptijd en dus ook een langere cyclus alvorens er financieel rendement is. Net zoals bij onze PV projecten is winstmaximalisatie niet ons doel en balanceren we onze maatschappelijke missie met een bescheiden rendement. Hierbij streven we naar minimaal een gelijkaardig dividend rendement als bij ons bestaande PV projecten. In principe kan dit hoger liggen, maar dat hangt ook af van vele factoren. Bij het bestaande park hebben de bestaande consortiapartners het bouw- en investeringsricico gedragen en stappen wij later in. Het is dan ook logisch dat wij een lager rendement krijgen dan de initiële partners.

Net zoals bij alle nieuwe diversificatieprojecten, streven we naar een rendement dat minimaal gelijk is aan ons historisch rendement (uit PV). Bij een nieuw windmolenpark kan dit rendement hoger zijn, maar gezien de lange aanloopfase komt het ook later. Een exact cijfer geven kan op dit ogenblik nog niet. Er zijn nl. een aantal factoren die het vandaag onmogelijk maken om meer precies te zijn. Zo zal veel afhangen van de gunningsprijs van de stroom van de overheidsaanbesteding, het moment van instappen in het consortium (hoe eerder, hoe meer risicokapitaal, hoe hoger het rendement), aan te leggen reservefondsen,…

Dit project wijkt niet af van ons basis uitgangspunt: ons democratisch organiseren om rechtstreekse toegang van de burger in hernieuwbare energiebronnen, eerlijke energieprijzen en onafhankelijkheid van de grillen van de markt te realiseren. Dit te land, ter zee en in de lucht. De zon schijnt voor iedereen, de wind waait voor iedereen. Onze natuurlijke rijkdommen zijn een gemeenschappelijk goed waar vooral de lokale gemeenschap de vruchten van hoort te plukken. Niet enkel financieel, ook sociaal-maatschappelijk en ecologisch. We oogsten de wind (voorlopig) niet lokaal omwille van de specifieke beperkingen in onze regio (luchthavens) en de lange ontwikkeltijden en dito risico’s op land (7 tot 10 jaar van plan tot realisatie). Vandaar de keuze om de wind te oogsten daar waar het rendement het hoogst is: op zee. En de keuze om dit samen met alle burgercoöperaties te oogsten voor lokaal verbruik is an sich een belangrijke – en noodzakelijke - stap voorwaarts voor de impact van het coöperatieve landschap in België.

De investering in het bestaande Northwind park heeft meerdere doelen. Enerzijds is er onmiddellijk rendement, een economische overweging dus om het latere investeringsrisico in het nieuwe windpark te beperken. Anderzijds is het een door ons aangedragen “bruidsschat” die onze onderhandelingspositie met de partners die samen met ons investeren in het nieuwe park versterkt. Er wordt wel verder onderhandeld met de mede-eigenaars om meer windstroom naar burgers en gezinnen te brengen.

De investering in het bestaande windpark bedraagt om en bij de € 23 miljoen waarvan ECoOB € 460.000 voor haar rekening neemt. Al bij al is dit een investering die gelijk staat aan reeds gedane investeringen in bv. een grote PV installatie. Door samen te werken met alle energiecoöperaties is het risico gespreid én beperkt. De totale investering in PEZ1 bedraagt tussen de € 200 en € 250 miljoen waarvan ECoOB maximaal € 5 miljoen voor haar rekening neemt. Dat is een investering in de grootteorde van 2 windmolens op land over een periode van 6 – 7 jaar en dus eveneens in lijn met ons bestaand investerings- en risicopatroon. Let wel: dat is de investering voor de 3 zones. Momenteel is er enkel sprake van Zone 1. Indien ons consortium de bieding wint voor PEZ1 zullen we in de loop van 2026 tot 2031 tot maximaal 1,5 miljoen euro extra ophalen en investeren in PEZ1. We engageren ons daarvoor midden 2025 op het moment dat de tender wordt ingediend. Het vastleggen van de engagementen voor PEZ 2&3 ligt nog verder in de toekomst. De €250 miljoen is minder dan 0,1% van wat de Belg op zijn spaarboekjes heeft staan. Van 100.000 coöperanten (over de 34 burgercoöperaties) kunnen we zo naar 250.000 of 500.000 of meer coöperanten gaan die samen een significante participatie nemen en onze lokale werking versterken. Daarmee nemen we onze energievoorziening in eigen handen en zorgen voor lokale verankering van een strategische sector.

Het consortium beschikt over heel wat historische ervaring en wetenschappelijke kennis om de rendabiliteit in te schatten op basis van financiële modellen waar alle variabelen in verwerkt zijn (kostenstructuur, afschrijvingscycli, subsidies, gemiddelde en piekwindintensiteit, netcongesties en downtime, investerings-, financierings- en beheerskosten, …). Gezien de omvang van de investeringen wordt hier het voorzichtigheidsprincipe als uitgangsbasis genomen.

Er is een grondig onderzoek gebeurd op financiële waardering, en dat is gedaan door externe partijen zodat onafhankelijkheid gegarandeerd is. De door hen berekende conslusies wezen uit dat er geen redenen zijn om de boekwaarde en het historisch rendement in twijfel te trekken.

ECoOB doet kapitaalsoproepen per project (of een bundeling van projecten). Indien de fondsen niet toereikend zijn om een bepaald project te financieren, wordt ofwel een extra inspanning gedaan voor het verzamelen van kapitaal, een beperkt financieel krediet aangegaan, een project vertraagd, of niet uitgevoerd. ECoOB beschikt over een solide financiële basis en een sterk groeiend aantal aandeelhouders, waardoor dit probleem zich tot nog toe nog niet gesteld heeft. Daarnaast wordt een project enkel gefinancierd en uitgevoerd als de minimum rendementsvoorwaarden voldaan zijn, zodat enerzijds de kosten gedekt zijn, en anderzijds reserves kunnen aangelegd worden, en na stemming door de algemene vergadering al dan niet een dividend uitgekeerd kan worden.

Voor onze participatie in Seacoop cv verwijzen we graag de Onze Energie campagne. Verder is het ‘business as usual’ en zal ECoOB per project of een bundeling van projecten een kapitaalsoproep doen en al dan niet realisatie laten afhangen van beschikbaar kapitaal en rendementseisen.

Er wordt een nationale campagne “Onze Energie” gelanceerd door Seacoop cv – de projectvennootschap opgericht door alle Belgische energiecoöperaties - die lokaal door de participerende energiecoöperaties zal versterkt worden. De campagne duurt acht weken en start nu. Dit is een unieke kans om mee bij te dragen aan het eerste burgerparticipatieproject op zee, en genereert een significante impact op enerzijds de macht van de burger op een basisbehoefte als energie, en anderzijds de omvang van de coöperatieve beweging in België. Bovendien is het onze intentie om de stroom rechtstreeks bij de burger te brengen. Van bron tot verbruik in coöperatieve handen dus.

Elke nieuwe of bestaande aandeelhouder kan maximaal inschrijven tot de grens van € 7.500 per persoon of 30 aandelen (inclusief reeds verworven aandelen), en dat zolang de Onze Energie kapitaalronde loopt, of tot de kapitaalronde van € 300.000 is volgestort. Alhoewel er statutair een maximum aandeelhouderschap is vastgelegd op € 25.000, limiteren we het maximum tot € 7.500 of 30 aandelen voor deze kapitaalronde (totaal aantal reeds in het verleden verworven aandelen en nieuw aangeschafte aandelen). We leggen bewust een grens op zodat zoveel mogelijk mensen kunnen participeren en we een zo breed mogelijk gedragen project kunnen realiseren. Let wel: eenmaal de grens van de openstaande kapitaalronde bereikt is, wordt het maximum wellicht verder verlaagd.

Nee. Uit de samenwerking tussen Seacoop en Aspiravi Offshore wordt door Aspiravi ook 50 GWh aan stroom ter beschikking gesteld. Deze ligt echter vast in wat met een “Power Purchase Agreement” (PPA) noemt: een afnamecontract met 1 afnemer. Seacoop zal dus wel de inkomsten van dit contract ontvangen en dat geeft mee een financiële garantie voor onze investeringen, maar de stroom kan niet tot bij de burger gebracht worden. Bedoeling is dat de gecreëerde meerwaarde zal terugstromen naar de Belgische burgercoöperaties. Zo kunnen die daarmee de lokale werking voor hun leden én de bredere gemeenschap uitbouwen en de leden van windenergie kunnen voorzien via de coöperatieve leveranciers Ecopower in Vlaanderen en Cociter in Wallonië.

Onrechtstreeks. Een deel van De stroom vanuit de Princes Elisabethzone zal bij Ecopower terecht komen. Het is niet productief om als ECoOB ook elektriciteitsleverancier te worden. Dat vergt een loodzware erkenning en een forse administratie-afdeling. Ecopower is de leverancier van die dienst aan onze coöperanten. Je kan nu al klant worden bij Ecopower zonder dat je aandeelhouder wordt van Ecopower. Je aandeel van ECoOB is je toegangsticket. De prijs voor deze stroom staat nog niet vast. Dat vergt heel wat studiewerk en dat is “work in progress”. Doel is uiteraard om de stroom aan een eerlijke en stabiele prijs te leveren. De geleverde stroom zal niet uitsluitend uit het nieuwe windpark komen, met een eigen tarief, maar wordt samengevoegd met andere stroomproductie, van Ecopower en van andere producenten zoals bijv. ECoOB.

De uiteindelijke prijszetting is momenteel onmogelijk te voorspellen gezien dit van veel technische, juridische en financiële factoren zal afhangen. Het is wel de bedoeling om de participerende burgers de mogelijkheid te bieden om de stroom geleverd te krijgen tegen een transparante prijsvorming, waarover ze zeggenschap kunnen uitoefenen via hun aandeelhouderschap in de participerende coöperaties.

Zoals elk bedrijf keert ECoOB dividenden uit op basis van zijn officiële jaarresultaat en na goedkeuring van de algemene vergadering waarin elke coöperant ongeacht het aantal aandelen één stem heeft. De jaarresultaten reflecteren de financiële gezondheid en prestaties van alle projecten samen over een boekjaar. Net zoals voor de PV of warmteprojecten wordt er dus geen dividend uitgekeerd per project.

Net zoals bij alle nieuwe diversificatieprojecten, streven we naar een rendement dat minimaal gelijk is aan ons historisch rendement (uit PV). Bij een nieuw windmolenpark kan dit rendement hoger zijn, maar gezien de lange aanloopfase komt het ook later. Een exact cijfer geven kan op dit ogenblik nog niet. Er zijn nl. een aantal factoren die het vandaag onmogelijk maken om meer precies te zijn. Zo zal veel afhangen van de gunningsprijs van de stroom van de overheidsaanbesteding, het moment van instappen in het consortium (hoe eerder, hoe meer risicokapitaal, hoe hoger het rendement), aan te leggen reservefondsen,…

We stappen in een bestaand windmolenpark om reeds vroeg de vruchten te plukken van de eerste investeringen. Nieuwe windmolenparken hebben een lange aanlooptijd en dus ook een langere cyclus alvorens er financieel rendement is. Net zoals bij onze PV projecten is winstmaximalisatie niet ons doel en balanceren we onze maatschappelijke missie met een bescheiden rendement. Hierbij streven we naar minimaal een gelijkaardig dividend rendement als bij onze bestaande PV projecten. In principe kan dit hoger liggen, maar dat hangt ook af van vele factoren. Bij het bestaande park hebben de bestaande consortiapartners het bouw- en investeringsricico gedragen en stappen wij later in. Het is dan ook logisch dat wij een lager rendement krijgen dan de initiële partners.

SeaCoop cvso is op 15 april 2022 gericht met het doel burgers de mogelijkheid te bieden mee te investeren in windturbines op zee en tegelijk de opgewekte energie ook zelf te gebruiken. Deze energiecoöperatie heeft 34 bestaande coöperaties als aandeelhouder, waaronder ECoOB. Enkel wanneer alle Belgische coöperaties zich verenigen kunnen we een gelijkwaardige en gerespecteerde partner worden voor de windparkenindustrie. Bovendien laten we ons op die manier niet uit elkaar spelen door de grote spelers in dit veld (baggeraars, investeerders, banken, studiebureaus,…). Seacoop zal niet alleen in een ontwikkeling van een nieuw windpark stappen. Dat vergt een consortium van partijen, enerzijds om de risico’s te spreiden, voldoende kapitaal te mobiliseren en de nodige knowhow zowel technisch, juridisch als financieel te borgen. Seacoop streeft naar een participatie van om en bij de 20% in dit consortium. Seacoop beschikt momenteel over 5 personeelsleden, die betaald worden vanuit het kapitaal dat ingebracht is door de participerende energiecoöperaties, aangevuld met projectsubsidies voor onderzoek.

Bij SeaCoop beslissen we met instemming. Het betekent dat elke coöperatie een even sterke impact kan hebben op de beslissingen die de algemene vergadering neemt. Net zoals bij ECoOB geldt: één participant is één stem, onafhankelijk van het geïnvesteerde kapitaal. De combinatie van een sterke lokale verankering en combinatie met de democratische organisatie van Seacoop geven een groot gewicht aan de stem van de burgers.

Onze energie is een campagne, waarbij we burgers uitnodigen om mee te investeren en zo de burgercontrole, burgeronafhankelijkheid, en democratische controle over onze hernieuwbare energie te versterken. De participerende burgers krijgen ook de mogelijkheid om de stroom geleverd te krijgen tegen een transparante prijsvorming, waarover ze zeggenschap kunnen uitoefenen. Via de grotere betrokkenheid van de burgers doen we ook aan sensibilisering voor hernieuwbare energie en vraagsturing en stuwen we de energietransitie vooruit. De gevoerde campagne wordt gezamenlijk gefinancierd vanuit de werkingsmiddelen die de participerende energiecoöperaties ter beschikking stellen van Seacoop cv.

Windmolenparken worden gebouwd door grote consortia om de nodige expertise én kapitaal te kunnen verzamelen. We moeten met één stem krachtig de Belgische burger vertegenwoordigen. Geen enkele burgercoöperatie is individueel in staat om deze rol als gelijkwaardige partner op te nemen in een dergelijk consortium. Samen kunnen we dit wel.

SeaCoop is de projectvennootschap die de directe burgerparticipatie organiseert. SeaCoop werkt met kapitaal van zijn leden (de energiecoöperaties). Burgers kunnen toetreden tot een lid van SeaCoop. “Onze energie” is een campagnenaam om dit nieuwe grote project kenbaar te maken bij het brede publiek.

De tender is vers van de pers gepubliceerd door de overheid. Deze dient ingediend te worden midden 2025. De toewijzing is voorzien voor eind 2025, waarna de contracten onder de consortiapartners en de financiering via de banken kan geoperationaliseerd worden. Dat zal tijd vergen tot midden 2026. De bouw kan dan starten in 2027 en de eerste wieken kunnen dan draaien in 2029. Dat is een optimistische timing die kan veranderen afhankelijk van meerdere factoren (gunningstermijn van de overheid, zal de Ventilus-lus tijdig klaar zijn….)?

Er is een grondige professioneel onderzoek gebeurd van de technische infrastructuur. De technische audit onderzocht de levensduur status van het park, de frequentie, ‘severity’ en procedurele afhandeling van incidenten, de track record van de firma’s die instaan voor monitoring en onderhoud,…. De conclusie was: het park is ‘jong’ voor zijn leeftijd en heeft een lagere dan gemiddelde incident-frequentie en operationele kost.

Het Northwind-windmolenpark, gelegen op de Lodewijkbank in de Belgische Noordzee, heeft een vermogen van 216 MW en bestaat uit 72 Vestas V112-3.0 MW windturbines.

Windturbines zelf genereren wisselstroom, omdat generatoren in de turbines op een wisselspanningsprincipe werken. Op land worden windmolenparken meestal direct aangesloten op het elektriciteitsnet, dat werkt met wisselstroom. Voor lange afstandstransport (vooral offshore) wordt soms gelijkstroom gebruikt. PEZ1 wordt wellicht aangesloten op het Prinses Elisabeth Eiland, het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld dat zowel wisselstroom (AC) als gelijkstroom (DC) combineert. De hoogspanningsinfrastructuur op het eiland zal de elektriciteit van de windparken in de Prinses Elisabeth-zone verzamelen en naar het vasteland transporteren. Daarnaast fungeert het eiland als knooppunt voor toekomstige verbindingen met buurlanden, zoals het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Dit concept wordt gecontesteerd door industriële en commerciële partijen en verder onderzocht door zowel overheid als industrie. Het is m.a.w nog te vroeg om hier uitsluitsel over te geven.

De Prinses Elisabethzone is een aangewezen gebied in het Belgische deel van de Noordzee, bedoeld voor de uitbreiding van offshore windenergiecapaciteit. Deze zone beslaat ongeveer 285 km² en is onderverdeeld in drie kavels. De huidige gunning is enkel voor kavel 1 met een geplande capaciteit van 700 MW. Kavel 2 en 3 hebben telkens een capaciteit variërend tussen 1.225 MW en 1.400 MW.

De levensduur van een offshore windmolenpark is tussen de 20 en 30 jaar min. Oude turbines worden daarna meestal vervangen door nieuwe, krachtigere modellen (repowering geheten). Oude windmolens worden gedemonteerd en gerecycleerd. De kosten van zowel recycling als repowering worden meegenomen in de financiële modellen.

Hernieuwbare energie wordt steeds belangrijker in de bevoorrading van Europa, dat in combinatie met de toegenomen geopolitieke spanningen, verhoogt het risico op sabotage en digitale aanvallen. Toch is investeren in hernieuwbare energie investeren in toekomstige veiligheid. Het maakt ons nl. onafhankelijker van dubieuze regimes, militaire agressie en commerciële monopolies. Maar het roept inderdaad bijkomende vragen op rond sabotage en cybersecurity risico’s. Maar het is al tientallen jaren erg druk in en op de Noordzee. Er is veel economische activiteit, maar er zijn ook belangrijke andere dan stroomleidingen op de bodem van de zee zoals gaspijpleidingen en datakabels. An sich is dit dan ook geen nieuw probleem, alhoewel de doorgedreven digitalisatie een nieuwe dimensie met zich meebrengt. Zowel industrie als overheid zijn zich hier terdege van bewust en verhogen hun investeringen om dit risico maximaal beheersbaar te houden. Enkele voorbeelden: In April 2024 sloten België en vijf andere landen die aan de Noordzee liggen een veiligheidspact af dat een betere bescherming van cruciale offshore-infrastructuur beoogt. Securitas, Citymesh, Phoenix AI, Dotocean en FOD Mobiliteit werkten het 5G-Seacurity-plan uit: een nieuw sensornetwerk dat gebruik maakt van de nieuwste 5G-technologie. Dit netwerk bestaat uit een combinatie van stationaire en mobiele radars, camera's en door AI aangedreven autonome voertuigen, en stelt ons in staat om real time te reageren op dreigingen van schepen en drones. De windparken worden uitgerust met nautische apparatuur zoals radar, VHF en AIS om zo de doorvaart te monitoren. De wetgeving in België is aangepast zodat windmolens voor de Belgische kust kunnen bewaakt worden door onderwaterdrones. Met Deme en Jan de Nul staat België aan de wereldtop inzake windmolenparken op zee. Dat betekent ook dat België aanverwante – inclusief beveiligingservaring en -technieken – beter beheerst dat eender wie. Het is trouwens geen toeval dat veel windenergie experten ook reservist bij de Marine zijn en, actiefbetrokken zijn bij trainingen van de Belgische marine op en rond windmolenparken. België pioniert met nieuwe “cable monitoring tools” en het gebruik van AI. Met DAS (distributed acoustic sensing) technologie wordt van de stroomkabel 1 lange geluidsensor gemaakt. Het bedrijf dat dit doet is trouwens een spin-off van Parkwind, een partij die vroeger ook participeerde in Northwind. Noteer ook dat de veiligheidsrisico’s evenzeer van toepassing zijn op andere energie-assets. Een expert die we consulteerden verwoorde het als volgt: “Het volstaat om onshore bij een substation met een steen een keramieken isolator te beschadigen om een stuk “grid” voor enkele weken stil te leggen”.

Stijgende kosten voor het energie-eiland in de Noordzee hebben een directe impact op de exploitatiekosten voor de aangesloten windparken. De verhoogde investeringskosten voor het energie-eiland zullen naar verwachting worden doorberekend aan de windparkexploitanten, wat resulteert in hogere exploitatiekosten voor deze parken. Dit is een algemene vaststelling en de feitelijke impact kan pas ingeschat worden tijdens de offerteprocedure. Die impact wordt echter nog niet verwacht voor PEZ 1. Vertraging in het eiland en de bijhorende infrastructuur (en vooral dan vergunningen om alles aan land in orde te hebben) voor PEZ1 kan wel een impact hebben op de PEZ 1 timing & business case. Stel, men legt de werken van het energie-eiland morgen stil, dan kan dit impact hebben op PEZ 1 timing. Er moet immers aansluitcapaciteit zijn.

Het Ventilus-project is een geplande uitbreiding van het hoogspanningsnetwerk in West-Vlaanderen, bedoeld om hernieuwbare energie, met name van offshore windparken, efficiënt naar het binnenland te transporteren en de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet te verhogen. Het energie-eiland op de Noordzee is de ‘stekker’ waar het windmolenpark zijn energie aan afgeeft voor transport naar de kust. Beide zijn noodzakelijke infrastructuur om de stroom aan land te krijgen en bij de verbruikers te krijgen. Financiering voor beiden is voorzien. Beide projecten staan in een verschillend stadium van technische en juridische realisatie. Het is m.a.w. te vroeg om eventuele impact te kunnen inschatten.

Factoren zoals gestegen grondstoffenprijzen, personeelstekorten, inflatie,… zijn zoals ook voor andere sectoren van toepassing op de windmolensector. Dat kan zowel een voordeel zijn (prijsdruk door toegenomen concurrentie) of negatief (hogere constructie- en uitbatingskosten). Aangezien de offerte als antwoord op het bestek “a work in progress” is, kan de actuele situatie en de geschatte toekomstige situatie hier in meegenomen worden, steeds binnen de afgesproken rendementsdoelen van de consortia partners.

In de pers verschenen begin februari meldingen dat burgerparticipatie tegen het licht wordt gehouden indien de stroomkosten stijgen omwille van burgerparticipatie. Los van het feit dat daar geen aanwijzingen voor zijn, zijn de regels van de aanbesteding voor PEZ1 vastgelegd via een gepubliceerd Koninklijk besluit en zijn deze m.a.w. niet wijzigbaar. Gezien de aanbesteding voor PEZ2 en PEZ3 nog niet zijn gepubliceerd zijn wijzigingen mogelijk, maar daar is het nu te vroeg voor om uitspraken over te doen.